بستک از شهرهاي استان هرمزگان، با قدمتي تاريخي، در قديم محلي براي استراحت کاروان‌ها بوده است. شهر بستک در منطقه‌اي کوهستاني قرار دارد که از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان متصل و اين شهر مرکز شهرستان بستک است.
اين قلعه در ضلع جنوبي ميدان دفاع مقدس اين شهر واقع‌شده که در تاريخ 7 مهر 1381 با شمارهٔ ثبت 6110 بهعنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. اين بنا در سال 92 براثر زلزله 40 درصد آسيب‌ديده است، نوع مصالح به کار رفته در اين بناي بسيار مهم و تاريخي، خشت و گل بوده و براثر اين زمين‌لرزه نسبتاً شديد دچار خسارت و تخريب شد.
به گزارش ايسنا، اين قلعه اين روزها حال‌وروز خوشي ندارد و با بازديدي از آن به‌راحتي پي خواهيم برد شايد در اثر کم‌توجهي يا بي‌توجهي‌ها به‌زودي بايد شاهد تخريب اين بناي باستاني و تاريخي شويم.
پس از زلزله سال 92، مديرکل وقت ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان هرمزگان اظهار کرد: زمين‌لرزه‌اي به بزرگي 5.5 ريشتر شهرستان بستک از توابع استان هرمزگان را به لرزه درآورد که سبب آسيب‌رساني به بناهاي تاريخي اين شهر شد.
نوروزي با اشاره به اينکه اين شهرستان با بناها و آثار تاريخي متعددي که در دل خود جاي‌داده، شناخته مي‌شود، خاطرنشان کرد: بر اساس نخستين بررسي‌هاي انجام‌شده، بيشترين آسيب وارده براثر زلزله، متوجه«قلعه خان» از آثار دوره قاجاريه شده است.
مديرکل وقت ميراث فرهنگي هرمزگان با اظهار اينکه اين بناي تاريخي 40 درصد آسيب‌ديده است، تصريح کرد: نوع مصالح به‌کاررفته در اين بناي بسيار مهم و تاريخي، خشت و گل بوده و براثر اين زمين‌لرزه نسبتاً شديد دچار خسارت و تخريب‌شده و بازسازي اين بنا 150 ميليون تومان اعتبار نياز دارد. 16 شهريور سال 93 فاز اول مرمت قلعه خان بستک استان هرمزگان به پايان رسيد. مرمت قلعه خان در بخش اداري اين بنا به اتمام رسيد و عمليات آواربرداري، شمع کوبي در اصطبل، تميزکاري و حفظ وضع موجود اتاق آينه اين قلعه انجام شد تا اينکه در اسفندماه سال 95 براثر باران شديد در شهرستان بستک سقف اتاق آيينه قلعه خوانين جهانگيريه به دليل بي‌توجهي و بي‌برنامگي دستگاه‌هاي متولي ريزش کرد.
مديرکل اسبق ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان هرمزگان در خصوص اقدامات اين نهاد براي احياي اين قلعه تاريخي در اسفندماه سال 95 در گفت‌وگو با ايسنا، افزود: اميد داريم قلعه خان بستک و همچنين خانه خان با مشارکت مالک و کمک سازمان ميراث فرهنگي بازسازي شود. محسن ضيايي گفت: در حال حاضر پولي براي بازسازي و مرمت قلعه خان بستک نداريم اما اين احتمال وجود دارد که در ماه‌هاي پاياني سال، اعتبارات مصرف نشده تهران را به استان‌ها اختصاص دهند.
ضيايي افزود: وضعيت اعتباري روي کاغذ خوب است اما تخصيص اعتبار به‌طور واقعي براي تأمين هزينه‌هاي اين مجموعه کافي نيست.
وي با بيان اينکه ما آمادگي کامل داريم با همکاري مالکان 50 درصد هزينه بازسازي را بپردازيم، خاطرنشان کرد: با بازديد از منزل صولت که در حال تخريب است، اميد داريم با همکاري شهرداري و همچنين مالک آن و کمک ميراث فرهنگي به بازسازي اين بناي تاريخي بپردازيم.
آذرماه 96 بود که مديرکل سابق ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري هرمزگان از آغاز مرمت اضطراري قلعه خان بستک خبر داد. اشکان مختاري در گفت‌وگو با ايسنا، با اعلام اين خبر افزود: مرمت اضطراري قلعه خان بستک جهت پوشش حفاظت موقت از سازه در مقابل بارش باران آغازشده است.
وي تصريح کرد: با توجه به آسيب‌هاي جدي که در سال گذشته بر پيکره اين اثر تاريخي واردشده اين معاونت در جهت رفع خطر و نيز حفاظت اثر از آسيب‌هاي بيشتر با ايجاد سازه‌هاي فلزي و سايه بان بر روي قسمت اتاق آينه قلعه خان اقدام کرده است.
اما پس‌ازاين خبر بود که ديگر شاهد اتفاقي در مرمت اين بناي تاريخي نبوديم و خبري در خصوص مرمت
آن به گوش نمي‌رسيد.
براي اطلاع از وضعيت کنوني اين بناي تاريخي به بستک عازم اما با درب بسته اين بنا مواجه شد، براي دسترسي به اين بنا شايد چند ضربه به درب آن کافي بود تا به‌راحتي با درب بازشده اين اثر باستاني که با داران بودن اشيا و به‌ويژه آيينه‌هاي گران‌بها و تاريخي ارزشمند است، مواجه شويم.
با ورود به اين اثر تاريخي با محوطه‌اي که بيشتر شبيه انبار نگهداري ضايعات است، مواجه مي‌شويم، محوطه‌اي که انگار سال‌هاست به حال خود رها شده و ديگر اميدي به سرپا نگاه‌داشتن نيست. به‌سختي خود را به بالا و اتاق آيينه مي‌رسانيم اما ديگر اثري از آيينه‌ها و تصاوير خوانين نيست که ظاهراً به سرقت برده شده است!
البته اين قلعه قسمت ديگري هم دارد که در اختيار مالکين و بازماندگان خوانين است که به حال خود رها شده و هرروز صداي تخريب کامل آن به گوش مي‌رسد.
در همين خصوص رئيس اداره ميراث فرهنگي شهرستان بستک گفت: شهرستان بستک 65 اثر ملي ثبت‌شده دارد که در استان هرمزگان شهرستان بستک در بحث آثار تاريخي رتبه اول را دارد، بالغ‌بر 350 نفر عضو انجمن ميراث فرهنگي در سطح روستاها داريم که از آثار تاريخي ما حفاظت و نگهداري مي‌کنند.
ماشاءالله خنجي در خصوص بازسازي و مرمت قلعه خان بستک گفت: قلعه خان بستک سه قسمت است که يک قسمت آن در اختيار دولت و دو قسمت ديگر آن در اختيار مالکين اين قلعه است؛ 50 درصد قسمتي که در تملک اداره ميراث فرهنگي شهرستان بستک بود، تعمير و مرمت‌شده است. خنجي ادامه داد: در حال حاضر براي ادامه بازسازي مبلغ يک ميليارد ريال پيشنهاد داديم که اگر تخصيص پيدا کند مرمت را آغاز خواهيم کرد.
به گزارش ايسنا، به‌طور حتم بودجه‌هاي استاني و شهرستاني اندک نمي‌تواند راهگشا مرمت اين آثار باستاني باشد و شايد ضرورت توجه هرچه بيشتر وزارت ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري به هم‌چين بناهايي که مي‌تواند سالانه ميزبان پرتعداد گردشگران باشد تا ضايعات باقيمانده، بيش‌ازپيش احساس مي‌شود تا در آينده با رخ دادن حوادثي همچون زلزله يا سيل شاهد تأسف اين روزها را نخورده باشيم.